Gereedschappen
-
Mijnwerkersuitrusting. 1e helft 20e eeuw. Coll. nrs. 118452, 55212, 118451, 208534, 71072 -
Sikkel Renshaw. Verenigd Koninkrijk, 1 helft 20 eeuw. Coll. nr. 116945a -
Karnmachine. Ca. 1920. Coll. nr. 238828
Gereedschappen die karakteristiek zijn voor bepaalde oudere beroepen en ambachten, zoals mijnwerkersgereedschap en timmermansgereedschap. Samen met voorwerpen uit andere collecties kan de collectie worden gebruikt om een beeld te schetsen van de ontwikkeling van arbeid of om arbeid te vergelijken in tijd en plaats.
Machinemodellen
-
Schaalmodel viertaktbenzinemotor. Nederland, 2e helft 20e eeuw. Coll. nr. 116883 -
Demonstratiemodel balansstoommachine van James Watt. Nederland, 1e helft 20e eeuw. Coll. nr. 59024 -
Schaalmodel houtzaagmolen. Nederland, 1e helft 20e eeuw. Coll. nr. 56147 -
Stoomketel (model). Nederland, 1941. Coll. nr. 55144
Deze collectie bevat eenvoudige machines en machinemodellen. De voorwerpen zijn van educatieve waarde voor het historisch besef van de ontwikkeling van de techniek en arbeid.
Betaalmiddelen en waardepapieren
-
Mesgeld, China, 1e eeuw n. C. Coll. nr. 85362 -
Keteltrom, betaalmiddel. Alor, Indonesië. Coll. nr. 47699 -
Sjekel. Israël, 66 n. Chr. - 67 n. Chr. Coll. nr. 85340 -
'Spaanse mat'. Spaanse kolonieën, Zuid-Amerika, 1777. Coll. nr. 116408
Deze collectie bevat onder andere munten uit diverse landen (waaronder Spaanse matten) en diverse tijden, Chinees zadel-, drum en schoengeld, Ceylonees vishaakgeld, Franse assignaten, Russische obligaties. Daarnaast een reeks penningen.
Maten en gewichten
-
Inhoudsmaat. Frankrijk 1e helft 19e eeuw. Coll. nr. 203213 -
Bomgewicht. Nederland (?), ca. 1880. Coll. nr. 203774 -
Telbascule. Nederland, 1879. Coll. nr. 202960 -
Schoenenmaat. Verenigd Koninkrijk. Coll. nr. 205375 -
Brievenweger. Verenigd Koninkrijk, ca. 1900. Coll. nr. 202668 -
Melkmaat. Nederland, 1829. Coll. nr. 203910
Deze collectie geeft een gedetailleerd historisch overzicht van de maten en gewichten in Nederland. Het belangrijkste onderdeel wordt gevormd door gewichten en areometers van de voormalige Stichting NMI Museum IJkwezen, waardoor deze collectie ook een goed beeld geeft van het Nederlandse ijkwezen. In deze voor de collectie Nederland belangrijke verzameling zijn ook lengtematen, inhoudsmaten en verschillende typen van balansen opgenomen.
Rekenhulpmiddelen
-
Rekencilinder W.F. Stanley. Verenigd Koninkrijk, 1879. Coll. nr. 9005 -
Arithmomètre Thomas de Colmar. Frankrijk, 1852. Coll. nr. 9006 -
Telraam. China, 20e eeuw. Coll. nr. 106484 -
Rekenschijf Alro. Nederland, ca. 1945. Coll. nr. 52619 -
Rekenmachine Comptometer. Verenigde Staten, ca. 1900. Coll. nr. 105420 -
Rekenmachine Odhner. Rusland, ca. 1900. Coll. nr. 106807
Deze collectie bevat apparaten en hulpmiddelen uit de tijd vóór programmeerbare, elektronische computers, zoals de rekenliniaal, logaritmetafels, de staafjes van Neper en mechanische rekenmachines. Ook niet-programmeerbare rekenmachines worden tot de rekenhulpmiddelen gerekend, zoals (elektrische of elektronische) rekenmachientjes en kassa’s. De collectie geeft samen met die van de Schrijfmachines en kantoorbenodigdheden en Computers inzicht in de verschillende stappen in de ontwikkeling van analoge apparatuur naar de digitale wereld die we nu kennen.
Schrijfmachines en kantoorbenodigdheden
-
Schrijfmachine Remington. Verenigde Staten, ca. 1880. Coll. nr. 9041 -
Schrijfmachine AEG Mignon. Duitsland, 1915. Coll. nr. 9042 -
Schrijfmachine Smith-Premier. Verenigde Staten, 1908. Coll. nr. 56180 -
Schrijfmachine Pionier (Picht). Duitsland, ca. 1910. Coll. nr. 60235 -
Schrijfmachine Hammond. Verenigde Staten, 1913. Coll. nr. 60239
Deze collectie bestaat uit machines en hulpmiddelen voor het kantoorwerk, in het bijzonder uit het pre-digitale tijdperk. Hieronder vallen bijvoorbeeld oudere vormen van reproductie, perforeermachines, muntentelmachines en schrijfmachines. De culturele omslag van klerk naar typiste was groot en had veel repercussies voor sociale status en werkgelegenheid. Computers en software hebben de schrijfmachines vervangen en een zelfde soort culturele omslag in werkend Nederland gehad. In die zin is deze collectie bij uitstek een voorbeeld waarmee soortgelijke maatschappelijke ontwikkelingen in het verleden, maar ook in de toekomst, kunnen worden uitgelegd. Daarnaast geeft de collectie samen met die van de Rekenhulpmiddelen en Computers inzicht in de verschillende stappen in de ontwikkeling van analoge apparatuur naar de digitale wereld die we nu kennen.
Transport
-
Fietslantaarn. Ca. 1925. Coll. nr. 59536 -
Bakslede. Nederland, 18e of 19e eeuw. Coll. nr. 61597 -
Fiets The American Star. Verenigde Staten, ca. 1890. Coll. nr. 9116 -
Schaalmodel locomotief en tender King Edward 4021. Nederland, ca. 1930. Coll. nr. 9124 -
Vliegtuigpropellor Lumière. Frankrijk, ca. 1925. Coll. nr. 42855 -
Enveloppe. Indonesië, 1937. Coll. nr. 101092 -
Scheepsmodel s.s. Tjikandi. Nederland, 1921. Coll. nr. 232629
Deze collectie bevat voornamelijk (modellen van) vervoermiddelen: fietsen, scheeps- en treinmodellen, onderdelen van vliegtuigen en navigatiemiddelen. Het zijn vooral objecten die traditioneel in de westerse wereld in gebruik waren. In de verschillende collecties van volkenkundige oorsprong bevinden zich relevante voorwerpen uit niet-westerse culturen.